VUOLLESKUVLLA JAHKELUOHKÁID 1. – 2. GIELDDA OAHPPAPLÁNAT

SUOMAGIELAGIIDDA

GIELDDA MATEMATIHKA OAHPPAPLÁNA

JAHKELUOHKÁID 1−2 matematihka oahpahusas oahppiide fállat máŋggabealat vásáhusaid matemáhtalaš doahpagiid ja ráhkadusaid hábmema vuođđun. Oahpahusas atnit ávkin sierra áiccuid. Oahpahus ovddida dáiddu albmabuktit matemáhtalaš jurddašeamis konkrehtalaš biergasiiguin, njálmmálaččat, čálalaččat ja sárgumiin sihke dulkomiin govaid. Matematihka oahpahus láhčá nana vuođu lohkodoahpaga ja logivuogádaga áddemii sihke rehkenastindáidui.

Jahkeluohkká 1 (3 diimmu/jahki)

ULBMILAT

Oahppi

• oahppá vuodjut bargui, guldalit ja hábmet iežas jurddašeami
• dovddiida ilu matemáhtalaš bargobihtáid čoavdimis
• ádde lohkodoahpaga ja oahppá dábálaš rehkenastindáidduid
• oahppá dahkat jurddabohtosiid, gávdnat ovtttaláganvuođaid, erohusaid ja njuolggadusvulošvuođaid
• oahppá muitalit njálmmálaččat ja čálalaččat matemáhtalaš bargobihtáin ja oahppá ná prográmmerema álgooahpuid
• hárjehallá dahkat áiccuid árgaeallimii laktáseaddji loguin ja lohkomeriin, maiddái eallinbirrasisttis
• oahppá fuobmát sierralágan luonddu diliid: liekkasvuohta, muohttaga čikŋodat jed.

GUOVDDÁŠ SISDOALUT:

Jurddašeami dáiddut

• ovtttaláganvuođaid, erohusaid ja njuolggadusvulošvuođaid
• veardádallat ja áicat sivva-čuovvumušgaskavuođaid
• hárjehallat geahčadit matemáhtalaš diliid sierra geahččanguovlluin.
• iešguđetlágan luohkáijuohkin hárjehusat
• ovttageardán lohkoráiddut ja ortnethárjehusat
• iešguđege muttu mielde doaibmaprográmma ráhkadeapmi ja daid testen

Logut ja rehketdoaimmahusat

• lohkomearri ja nummirsymbola lohkoviidodagas 0-100
• nummiriid čállin: mállenummirat, rivttes čállinortnet
• loguid iešvuođat: veardádallan, ordnegii bidjan, loguid háddjen ja čohkken
• logivuogádaga ráhkaduvvama vuođđojurdda
• oktii- ja geahpedanluoitin ja daid gaskasaš oktavuohta
• logi badjelmanni logut
• oaivvesisluotin

Geometriija ja mihtideapmi

• birrasa geometralaš hámiid áican
• vuođđodoahpagat geometriijas: čuokkis, linjá, guokte- ja golbmaollilis gáhppálagaid dovdama, namuheami
• govvosiid mielddusteapmi ja iežas govvosiid dahkan, ovttageardán stuorádusat ja unnideamit
• mihtideami vuođđojurdda: galle geardde mihttoovttadat manná dasa maid mihtida
• guhkkodat, mássá, geassu, áigi, ruhta
• mihttobiergasiidda oahpásmuvvan ja mihtidanbohtosiid árvvoštallan
• sápmelaš mihtut: allan, salla ja goartil

Dieđuid gieđahallan ja statistihkat

• dieđuid ohcan, čohkken ja mearkun
• ovttageardán tabeallaid ja diagrámmaid lohkan

Jahkeluohkká 2 (3 diimmu/jahki)

ULBMILAT

Oahppi

• oahppá bargui vuodjut, guldalit ja hábmet iežas jurddašeami
• dovddiida ilu matemáhtalaš bargobihtáid čoavdimis
• ádde lohkodoahpaga ja oahppá dábálaš rehkenastindáidduid
• oahppá dahkat jurddabohtosiid, gávdnat ovtttaláganvuođaid, erohusaid ja njuolggadusvulošvuođaid
• oahppá muitalit njálmmálaččat ja čálalaččat matemáhtalaš bargobihtáin ja oahppá ná prográmmerema álgooahpuid
• hárjehallá dahkat áiccuid árgaeallimii laktáseaddji áššiin eallinbirrasisttis
• oahppá fuobmát sierralágan luonddu diliin; liekkasvuohta, muohttaga čikŋodat, jieŋa assodat jed.

GUOVDDÁŠ SISDOALUT

Jurddašeami dáiddut

• ovtttaláganvuođaid, erohusaid ja njuolggadusvulošvuođaid
• veardádallat ja áicat sivva-čuovvumušgaskavuođaid
• hárjehallat geahčadit matemáhtlaš diliid sierra geahččanguovlluin.
• iešguđetlágan luohkkáijuohkinhárjehusat
• ovttageardán lohkoráiddut ja ortnethárjehusat
• iešguđege muttu mielde doaibmaprográmma ráhkadeapmi ja daid testen

Logut ja rehketdoaimmahusat

• lohkomearri ja nummirsymbola lohkoviidodagas 0-1000
• loguid sturrodatveardádallan
• geardunluoitimat ja gearduntábeallat1-5
• juohkinluoitimat konkrehtalaš biergasiiguin
• báralaš ja bárahis logut
• lohkonjuolggolinjá
• muitinnummir ja lonen vuollágaid rehkegis
• sierra rehkenastinvugiid gaskasaš oktavuohta

Geometriija ja mihtideapmi

• birrasa geometralaš hámiid áican
• vuođđodoahpagat geometriijas: čuovkasáhcut, beallenjuolggolinjá, njuolggolinjá ja čiehka
• guokte- ja golbmaollilis hámiid čilgen ja namaheapmi
• guokteollilis hámiid ráhkadeapmi, sárgun ja mielddusteapmi
• golbmaollilis gáhppálagaid dovdan ja ráhkadeapmi konkrehtalaš biergasiiguin (FUOM, integrašuvdna govvadáidagiiguin)
• linjála ja mihttobiergasiid atnin
• dehalamos mihttosturrodagat: guhkkodat, mássá, geassu, áigi ja ruhta
• mihttoovttadagat: sentemehter, mehter, grámma, kilográmma desilihtter, lihtter, minuhtta, diibmu
• mihttoovttadagaid atnin, veardádallan ja nuppástuhttin
• ruđageavaheapmi: euro ja sente, Norgga kruvdnu
• sápmelaš mihtut: allan, salla ja goartil

Dieđuid gieđahallan ja statistihka

• dieđuid ohcan, čohkken ja mearkun
• ovttageardán tábeallaid ja diagrámmaid lohkan
• njuolggadusvulošvuođaid, gaskavuođaid ja sorjavašvuođaid gávdnan govain
• statistihkat báikkálaš árgaeallimis

Luohkáid 1-2 árvvoštallan

Oahppanproseassaid dáfus guovddáš árvvoštallama ja máhcahaga addima čuozáhagat matematihkas leat

• ovdáneapmi lohkodoahpaga áddemis ja lohkoráidodáidduin
• ovdáneapmi logivuogádaga áddemis
• ovdáneapmi rehkenastindáiddu njuovžilvuođas
• ovdáneapmi gáhppáliid ja govvosiid luohkáijuohkima dáidduin
• ovdáneapmi matematihka atnimis čuolbmačoavdimis.